Zwany też Milczącym Panem jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych bóstw pyarrońskiego panteonu. Jest patronem zmarłych, opiekunem misteriów ciszy i przemijania
Jest postacią tajemniczą, nie można go nazwać złym bóstwem, lecz słowo dobroduszny zupełnie nie pasuje do charakteru Dartona. Czczony jest także jako ojciec czarnego humoru, gdyż uważa się, że znajduje przyjemność gdy jego wyznawcy powodują zmieszanie i zaskoczenie u innych. Niektóre cechy kultu Dartona wzbudziły taką odrazę i niechęć wśród wpływowych kapłanów Wspólnoty, że wspólnymi siłami starali się zepchnąć dartonitów w cień i ograniczyć popularność ciemnego boga wśród wyznawców. Ta działalność zaczęła przynosić w końcu pożądane efekty, aż do czasu pojawienie się Mrocznego Proroka i zakonu rycerzy Dartona.
Darton w panteonie pyarrońskim zwany jest Panem Zmarłych, Sędzią Dusz i Strażnikiem Kręgu Wcieleń. Jest sprawiedliwy i litościwy, choć wzbudza sprzeczne uczucia, po części za sprawą Śmierci, nad którą panuje, a po części dzięki specyficznemu humorowi, który jest tak charakterystyczny dla dartonitów. Jednak ten swoisty czarny humor nie jest bezcelowy, zaskakując zmusza do zastanowienia się nad ludzkim przemijaniem i nietrwałą doczesnością.
Jednym z podstawowych dogmatów pyarrońskich jest założenie o nieśmiertelności ludzkiej duszy. Po okresie zależnym od woli Dartona dusza ludzka wciela się ponownie w świecie Ynevu. Ten naturalny, zgodny z wolą bogów proces można jednak zakłócić. Nekromanci siłą swej magii, klątwami i przemocą wyszarpują duszę z kręgu wcieleń i więżą w martwym ciele. Panuje też przekonanie, że śmierć w cierpieniu, zbytnie przywiązanie do rzeczy ziemskich, czy niedokończenie ważnego zadania w życiu doczesnym może również zakłócić naturalną drogę duszy i zaowocować powstaniem ożywieńca sprzecznego z boskimi prawami.
Także bogowie mają władzę nad kręgiem wcieleń, kiedy chcą nagrodzić wyjątkowych wiernych, czyniąc z nich duchy opiekuńcze lub swoich aniołów. Jest to oczywiście sprawa wielce dyskutowana przez teologów, gdyż święty jednego boga, w oczach innego może być największym grzesznikiem…
Bogowie panują nad duszami mieszkańców Ynevu, każdy z nich zamieszkuje jednak własny świat - boską sferę. Sfera Dartona - Shandin - różni się nieco od pozostałych, boskich światów.
Do Shandinu zmierzają dusze wszystkich zmarłych pyarrońskiego wyznania. Tam, mijając bramy zaświatów przechodzą pod czujnym wzrokiem Raziela, Strażnika Bramy, by stanąć przed oczyma Sędziów. Raziel jest jednym z bardziej wojowniczych archaniołów Dartona. To on wraz z trzema aniołami: Urielem, Nimrodem i Yesharem strzeże bram Shandinu i spokoju Sędziów odpędzając co bardziej agresywnych podróżników sfer wszechświata. Sędziowie to mroczne byty, które oceniają przybyłą duszę, czy za życia przestrzegła, lub starała się przestrzegać przykazań wiary. Grzeszników, w których sercach pozostał choćby cień prawości polecają Przewoźnikom, czarnym aniołom Dartona, którzy skuwają duszę mocami boga i przewożą aż na skraj Pustyni Potępionych. Tam przekazują ich Strażnikom Pustyni, którzy wypędzają ich na tysiącletnią pokutę smagając astralnymi biczami. Najbardziej zatwardziali grzesznicy zostają wrzuceni w Jaskinię Potworności znajdującą się na środku Pustyni, przejście między sferami do krainy bogini Orwelli.
Dusze wyzwolone z Pustyni Potępionych mogą wcielić się ponownie, lecz za życia wycierpią cały ból, jaki zadały w swym życiu poprzednim. Tak się dzieje z woli Dartona i tu chyba przejawia się najlepiej jego poczucie humoru…
Sędziowie to byty sprawiedliwe, które w swym ostatnim wcieleniu były kapłanami Dartona i zasłużyły na szczególną łaskę. Każdy kapłan Milczącego Pana stara się więc żyć tak, by po śmierci mógł stanąć w szeregach Sędziów.
Kościół Dartona
Podobnie jak inne kościoły pyarrońskie, ortodoksyjni dartonici tworzą zakon. Praktycznie w każdym większym mieście mieszkają w pobliżu charakterystycznej świątyni (grubościenna, przysadzista, jednonawowa budowla na bazie okręgu, z posągiem Dartona króla na północnej ścianie). Natomiast nowy odłam rycerzy Dartona chętniej osiedla się na prowincjach, z dala od miast, w niedostępnych twierdzach.
Zabudowania klasztorne zwykle mieszczą się w pobliżu nekropolii, bądź bezpośrednio na terenach cmentarza. Nie ma jakichś bardziej charakterystycznych świątyń Dartona, może za wyjątkiem Erionskiej Nekropolii, którą otaczają dziesiątki klasztorów i kaplic Dartona.
W hierarchii kościoła, na czele danego zakonu stoi zawsze opat, jego jurysdykcji podlega zwykle obszar kilku wsi (czy dzielnicy). Co roku, w drugim miesiącu Dartona zbierają się opaci z całego księstwa (czy królestwa) na corocznym Zborze Kościoła Dartona, zwanym Konsylium Opatów. Podczas kilku dni obrad opaci wybierają spośród siebie Doradców, który zobowiązani są pomagać Najwyższemu Kapłanowi siedzącego w Radzie Kościoła Pyarronskiego. Innym zadaniem Doradców jest reprezentowanie Kościoła Dartona (konkretnej ziemi) przed najwyższymi dostojnikami Kościoła Dartona. Tytuł Doradcy i związane z tym przywileje jest dożywotni, podobnie jak godność Najwyższego Kapłana, którego wybiera się spośród doradców zgodnie ze wskazówkami samego Dartona. Hierarchia Kościoła Dartona jest prosta, lecz mocno skostniała. Stąd też heretycki odłam Rycerzy Dartona uważa Radę i Konsylium za śmieszny teatr stetryczałych starców.
Kapłani Dartona rekrutują swych adeptów spośród tych, którzy dysponują odpowiednimi cechami ducha i fizyczną wytrzymałością. Z reguły jest to młodzież w wieku 14-16 lat, kiedy to już sama może decydować czy czuje powołanie Dartona. Najczęściej pochodzą oni z nizin społecznych, z niepełnych rodzin. Praktycznie co drugi z nowicjuszy to sierota, lub półsierota. Kapłani Dartona rokrocznie odwiedzają miejskie sierocińce, skąd czasami zabierają odpowiadające im dzieciaki.
Zakon Dartona jest otwarty, oznacza to, iż każdy człowiek mieszkający na Ynevie, który czuje w swym sercu szczególną część dla Dartona może wstąpić do zakonu Dartonitów. Kapłani nie czynią różnic dla płci, także kobiety i dziewczęta służą na równi z mężczyznami Milczącemu Panu.
O rytuałach wyświęcania niewiele wiadomo. Zwykle w podziemiach otwartej dla wszystkich kaplicy znajduje się mniejsza, do której wstęp mają wyłącznie słudzy Dartona. Tam też wchodzi mentor z nowicjuszem podczas ceremonii wyświęcenia. Sam rytuał objęty jest całkowitą tajemnicą i żadna magia nie jest w stanie przeniknąć przez umysł kapłana, by wydrzeć mu tę tajemnicę. Plotki głoszą jedynie, że rytuał związany jest z pewnym zmaganiem się i łutem szczęścia, gdyż każdy z nowo wyświęconych nosi z dumą przez kilka tygodni znaki lekkich obrażeń.
Strojem kapłanów Dartona są obszerne, czarne płaszcze zwane rewerendami, poobszywane złocistą, lub purpurową lamówką. Na srebrnych, lub złotych łańcuchach noszą też swój święty symbol, alegoryczne wyobrażenie skrzydła wrony. Symbol ten jest zawsze umieszczony na okrągłym medalionie symbolizującym dwa księżyce Ynevu. Rycerze Dartona, ogłoszenie heretykami przez Kościół Pyarroński, najczęściej ostrzą dolną krawędź symbolu używając go do „ostatecznej posługi” w uzasadnionych przypadkach (kapłani Dartona nigdy tego nie czynią). Wprawne oko zresztą od razu rozpozna po symbolu przynależność do konkretnego odłamu.
Między kanonicznym zakonem, a odszczepieńcami Airuna istnieją wzajemne, głębokie uprzedzenia. Rycerze Dartona uważają kapłanów za bandę mięczaków, głuchych na słowa nowych czasów. Ci ostatni zaś mówią o rycerzach Airuna, jak o „najgorszym żarcie Naszego Pana”. Choć nie było zbrojnych konfliktów między tymi dwoma grupami Kościoła Dartona, to nie kryją oni wzajemnej pogardy i niechęci.
Na początku ruchu Airuna, doprowadziło to do rzucenia na niego klątwy i ogłoszenia świętej wojny przeciwko heretyckim rycerzom, co zaowocowało krwawymi, bratobójczymi walkami. Jednak obie strony konfliktu sympatyzowały z Czerwonymi Panami Wojny w zmaganiu z Imperium Toronu, z tego też powodu zawarto zawieszenie broni (które ogłoszono jako czasowe i praktycznie z lada powodu może zostać zerwane). Aby podkreślić różnicę w poglądach, rycerze Dartona z północy (tam ostatecznie, w mieście Rowon ulokowano siedzibę zakonu) odwrócili kolory półksiężyców w swoim symbolu. Górna połowa jest srebrna, zaś dolna połowa symbolu czerwona.
Niektóre źródła dementują jednak ogólnie przyjęte założenie, o ogromnej przepaści między rycerzami i kapłanami Dartona. Związek tych dwóch kierunków wiary jest o wiele głębszy niż sądzą hierarchowie Kościoła Pyarrońskiego.
Ponoć istnieją takie miejsca (zapomniane pola bitew, cmentarzyska), gdzie kapłani Dartona strzegą tajemnych bram przestrzennych, z których korzystają również rycerze Airuna, co zaprzeczyłoby istniejącym antagonizmom.
Ortodoksyjni kapłani za najważniejsze miesiące w roku uważają Triadę Dartona, zwaną Miesiącami Śmierci w kalendarzu pyarrońskim. Przypada ona w środku chłodnej pory wegetacji na południu kontynentu. W ostatnim dniu każdego z trzech miesięcy Triady kapłani Dartona obchodzą szczególne święta (ludność obchodzi tylko święta miesiącu Zawodzeń i Ciszy).
Ostatni dzień Zawodzeń, zwany jest Dniem Egzekucji, kiedy skazanych na śmierć wyprowadza się na przycmentarne place, gdzie kapłani Dartona celebrują rytualną egzekucję skazanych. W ostatnim dniu miesiąca Ciszy kapłani Dartona obchodzą miasta i wsie w cichych korowodach. Te procesje wychodzące z cmentarzy mają na celu przypomnieć wiernym o doczesności żywota. Wszystkie modlitwy i ofiary z tego dnia składane są, by przyspieszyć kolejne wcielenia dusz oczekujących w Shandinie.
Ostatni dzień miesiąca Śmiechu wzbudza spory niepokój w mieszkańcach miast Wspólnoty. Kapłani Dartona urządzają wtedy misteria, podczas których przebierają się w maski i barwne stroje, obrazujące piekielne istoty Orwelli i odgrywają sceny tortur i cierpień strasząc pobożny lud, zaglądając do okien i wzbudzając ogólny płacz i przerażenie najmniejszych mieszkańców osiedli.
Kapłani Dartona, charakterystyka
Odkąd istnieje panteon pyarroński, na całym Ynevie ludzie darzą czcią i bojaźnią Dartona. Nie kochają tego bóstwa, na to nie pozwala jego związek ze śmiercią, lecz szacunek otacza Dartona i jego kapłanów. Co prawda od czasu pojawienia się proroka Al Marema i jego rycerzy ów szacunek znacząco zmalał, lecz ortodoksyjni kapłani nie stracili z tego powodu w oczach ludu.
Kapłani prowadzą życie pełne sprzeczności dla zwykłego profana. Ich celem jest służba w ziemskim królestwie Dartona. Mówi się, iż mają dwa oblicza: wzbudzające szacunek swą mądrością, lub przerażenie swą mocą. Zwykłemu ludowi objawiają raczej swą pierwszą twarz i niechaj tak pozostanie jak najdłużej…
Najczęstszym ich zadaniem jest odprawianie ceremonii pogrzebowych. Troszczą się o dostarczenie zwłok na miejsce pochówku, o ich przechowanie, prowadzą księgi umarłych, celebruję obrzędy pogrzebowe, wygłaszają mowy. W pewnych przypadkach dokonują nawet sekcji i w przypadkach przestępstw wspomagają przedstawicieli prawa, mając władzę nad zmarłymi mogą wiele dowiedzieć się od zamordowanej osoby. Kapłani Dartona strzegą cmentarzy i opiekują się nimi.
Stalą i magią chronią spokoju umarłych. Bronią cmentarzy przed zwykłymi rabusiami, przed hienami cmentarnymi i całym motłochem nekromantów i czarnoksiężników potrzebujących zwłok do swych mrocznych celów, a także z pojawiającymi się tu i ówdzie ożywieńcami. Istnienie ożywieńców jest wyzwaniem wobec Dartona i jego kapłanów, jest zaprzeczeniem jego najświętszej woli. Wyjątek następuje jedynie wtedy, kiedy ożywieniec powstaje w imieniu Dartona.
Za dnia na cmentarzu można spotkać zwykle jednego, stróżującego kapłana i kilku nowicjuszy zajmujących się modłami i pielęgnacją cmentarza. Kiedy zapada noc pojawiają się wtedy uzbrojenie kapłani Dartona patrolujący tereny cmentarza.
Rycerze Dartona, charakterystyka
Działalność Airuna al Marema, stworzenie Zakonu Rycerzy Dartona stale rozszerzającego swe wpływy i idee, doprowadziło do pierwszego rozdarcia wewnątrz Kościoła Pyarrońskiego od czasu wydarzeń w 1900 roku w Viadomo. Do tej pory Milczącemu Panu służyli jedynie kapłani, którzy byli spolegliwi z Radą Kościoła Pyarrońskiego. Już od początku istnienia ruchu Mrocznego Proroka, jak zwano Al Marema było pewne, że jego działalność naruszy sztywne zasady pyarrońskiej moralności. Ortodoksyjna część kapłanów Dartona - ta, która zasiada w Radzie Kościoła - nie uznaje Airuna za proroka i ostro odcina się od wszelkiej działalności Zakonu Rycerskiego. Przedstawiciele Kościoła oskarżają rycerzy o złośliwą nadinterpretację dogmatów Dartona. Konflikt miał już swe bardziej krwawe momenty. Prawdziwą nagonkę na Rycerzy Dartona rozpoczęto, gdy trzech podwładnych Airuna, na jego wyraźny rozkaz dopuściło się mordu na dorańskim magistrze, w biały dzień, w akademickiej sali uniwersytetu Sigranomo pełnej studentów. Prorok o mały włos nie został wtedy przeklęty przez najwyższych kapłanów Kościoła Pyarrońskiego. Jak na razie nie wydaje się prawdopodobne, by interesy obu stron zbliżyły się do siebie w najbliższym czasie.
Odszczepieńczy rycerze to postacie cyniczne i nieprzewidywalne, oburza ich drwina z tysiącletniej, pyarrońskiej tradycji, a mroczny humor mało komu przypada do gustu. Rycerze Dartona są znani z tego, że jako jedyni znaleźli wspólny język orkami. Szczególne plemię orków albinosów - Milczących wyznaje wiarę w Dartona, widząc w nim swego opiekuna i założyciela klanów. Służą oni wiernie Zakonowi Rycerskiemu.
Podczas ostatniej Wojny Chorągwi Rycerze Dartona wzbudzili znaczną uwagę swoim postępowaniem, gdyż do końca nie było wiadomo po której stronie się opowiedzą. W końcu dołączyli do Czerwonych Panów Wojny, lecz nie zostawili wątpliwości, że ich działania służą tylko jednemu celowi - umocnieniu ziemskiego imperium Dartona.
Na ten cel zresztą każdy z rycerzy ma obowiązek co pół roku składać daninę na ołtarzu Dartona. Z reguły zostawiają co najmniej połowę posiadanego majątku, gdyż należą do ludzi nie przywiązujących zbytniej wagi do złota.
Swych przywódców - Airuna al Marema i małomównego Alexa con Arvioni - uwielbiają do szaleństwa, gotowi na ich rozkazy spełnić najbardziej szalone zamierzenia. Niech przykładem będzie akcja na ziemiach Khran, kiedy to Rycerze Dartona skutecznie odbili swego proroka wzbudzając tym większe podejrzenia Kościoła Pyarrońskiego.
Centrum Rycerzy jest miasto Rowon, leżące na północy kontynentu na bagnistych ziemiach, w wiecznym mroku czerwonego księżyca.
Choć Dartonici nigdy nie byli rozmowni, to w dyskusjach zahaczających o ich miasto, skłonni są twierdzić, że Rowon jest jedynie przystankiem, gdzie powstają plany założenia ziemskiego imperium Dartona. Gdzie miałoby się to imperium rozciągać i jak można by tam dotrzeć na razie nikomu nie udało się wyjaśnić. Nawet sam Airun prawdopodobnie nie zna dokładnie planów swego boga.
Powiada się, że wszelkie zdobycze, broń i zbroje, jakie Rycerza Dartona zdobywają podczas swych wypraw i przygód, gromadzone są w Rowon. Mają one służyć wyposażeniu ogromnej armii, armii która chwyci za broń w chwili najwyższego zagrożenia.
W odróżnieniu od innych wojujących zakonów, Dartonici preferują walkę pieszą. Standardem jest użpreferują walkę pieszą. Standardem jest używanie najcięższych zbroi i dwuręcznej broni. Reguła zakazuje rycerzom noszenia tarczy i hełmów. Jednak reguła ma niewiele wspólnego z rycerskimi ideałami, atak z zaskoczenia, od tyłu, stosowanie trucizny i nieczystych zagrywek są standardem umiejętności Dartonitów.
Barwą Rycerzy Dartona jest czerń, a ich symbolem krąg złożony z srebrnej i czerwonej połówki. Dlaczego księżyce stały się symbolem Dartona, tego nikt nie wie. Rycerze z niektórych ziem używają skrzydła wrony jako symbolu, jednak ani Airun, ani Alex nie wypowiadali się na temat tego symbolu. Rycerze noszą długie włosy, które wiążą w warkocze, naśladując swoich wodzów.
Rycerze swe umiejętności bojowe wspomagają magią. Z łaski Dartona mogą czerpać moce ze sfer Ducha i Śmierci. Podczas walki nie sięgają co prawda często po moce magiczne, ale używają ich głównie do wzbudzania strachu i paniki wśród przeciwników. Mimo wielu umiejętności i dużej wszechstronności rycerzy, Darton zabrania im jednak zgłębiania i korzystania z wiedzy medycznej. Od sług Milczącego Pana nie wypada oczekiwać, że będą się ociągać ze spotkaniem z patronem…